Elke week verschijnt een column over iets dat opvalt in Australië en wat voor een nieuwsgierige Hollander niet goed te begrijpen is. Nederland en Australië lijken natuurlijk op elkaar, maar dat valt bij nader inzien vies tegen. Een ontdekkingstocht door het onbegrijpelijke Down Under. Fair Dinkum! Echt waar!

De quiz

Australiërs zijn dol op quizen. Hoe meer, hoe beter. De meeste cafés houden wekelijks een trivia-avond, op de radio is vijf nachten per weer Take the challenge te horen, waar luisteraars kunnen bellen met het goede antwoord, en kranten drukken elke week een lijstje vragen af om de accurate kennis te testen. `Wel land grenst aan Saoedie-Arabië en Oman?'

Australië is een land met veel Angelsaksische invloeden. In elk dorpje of elke stad is een pub, hier veelal Hotel geheten (dat is een ander verhaal). Om bezoekers te trekken op de slappe avonden, organiseert daarom bijna elk zichzelf respecterende café een trivia-avond, veelal op een doordeweekse dag als er toch nauwelijks klanten komen. En dan geen flauwekul met multiple choice vragen. Nee, je moet het antwoord echt weten. Zoals: Wat is de naam van een Afrikaanse speer die ook de titel is van een roman van Wilbur Smith?

Een mooi initiatief, die quizen. Ze zijn komen overwaaien uit Engeland, waar het begin jaren negentig de kop op stak. En zoals met veel dingen zijn ze in Australië (en Nieuw-Zeeland) Britser dan Brits en wordt de quiz uiterst serieus genomen. Ook in Nederland steekt het fenomeen de kop op, zoals de Murphy's quiznight die in meer een meer kroegen wordt gehouden. Met dank aan een biermerk in Ierland. Natuurlijk, het gaat de kroegbazen om meer drank te verkopen, maar de avondjes brengen ook gezelligheid terug. Mensen die met elkaar iets leuks doen, in plaats van de hele avond voor de buis te hangen en daar in je uppie een biertje naar binnen te gieten. Dan kun je beter in het café dronken worden en luisteren naar vragen als: Welke blaasinstrument wordt vernoemd naar zijn uitvinder?

Het nadeel voor Europeanen die in Australië aan een quiz willen meedoen, is dat de quizen veel `Australische' vragen tellen. En hier doen ze aan sporten die in Europa minder populair zijn, zoals cricket en rugby, en over die sporten zijn eindeloos vragen te stellen, die als Europeaan eigenlijk niet kunt weten. De politiek is ook leuk voor vragen. Of over het slang. Welk gerecht wordt met "Horse doovers" aangeduid?

De krant de Sydney Morning Herald publiceert elke zaterdag 20 vragen, ergens voorin de zaterdagbijlage. Voor veel koppels is dat bij het zaterdagmorgen ontbijt een ideaal tijdsverdrijf om elkaars kennis te testen. De antwoorden staan ergens achterin, dus dat is makkelijk. De krant test of de lezers het nieuws goed bijhouden uiteraard. Hoe heet de president van Zuid-Afrika?

Op de radio is de quiz van Tony Delroy (ABC) erg populair. De Australiërs die niet kunnen slapen, luisteren naar de quiz die over het hele land wordt uitgezonden. Elke doordeweekse nacht verzint hij vragen in vijf categorieën als wetenschap, aardrijkskunde, cricket, de Tweede-Wereldoorlog, enz met elk vijf vragen. Als de vraag fout is, wordt de hoorn er zonder pardon opgegooid en komt de volgende luisteraar aan de beurt. `We have Peter from Bendigo" die zich mag buigen over de vraag: wie stond aan het hoofd van de Duitse Luftwaffe?

Sommige luisteraars zijn zenuwacht, andere babbeleren er lustig op los, weer anderen beantwoorden zakelijk op de vragen. Dat iemand alle 25 vragen goed heeft, is nog niet voorgekomen, hoewel dat moment niet lang op zich laat wachten. Luisteraars kunnen natuurlijk eenvoudig de vraag googlen, want Tony geeft redelijk wat bedenktijd. En als je hem aan de praat houdt, kun je rustig een minuutje zoeken, voldoende om veel antwoorden op te zoeken. Het mag niet, maar wie controleert het als iemand even snel op de computer kijkt wat de hoofdstad van Kirgizië is?

Wel is Tony onverbiddelijk als hij via de telefoon een computer meent te horen. Dan is het over-en-sluiten. Wel mogen mensen in de huiskamer helpen. Dan wordt de Brains Trust geraadpleegd. De persoon de de 25ste en laatste vraag goed heeft, wint de prijs, meestal wat ABC-tijdschriften en een cd uit de ABC-winkel. Als je geluk hebt, dan kun je winnen met het antwoord op de vraag: `Bij welke stad ligt de luchthaven Schiphol?''

Waar komt die Australische, lees Angelsaksische, drang vandaan, om vragen te willen beantwoorden, om te laten zien dat je meer weet dan de buurman? Goed, het zit natuurlijk in iedereen, Trivial Pursuit is een populair gezelschapsspel, maar dat speelde je met vrienden thuis en niet met onbekenden in een café.

Op deze vraag is er geen antwoord te verzinnen. De Trivia is een goed idee geweest en is niet meer weg te denken uit de cultuur hier. De Australiërs genieten ervan. En ze hebben een extra `serieuze' reden om naar het café te gaan.

Naschift. Voor de lezers die de eigen kennis even willen testen. De antoorden op de vragen zijn: Jemen, Assegai, saksofoon, hors d'oevre, Jacob Zuma, Hermann Göring, Bisjkek, Amsterdam.