Elke week verschijnt een column over iets dat opvalt in Australië en wat voor een nieuwsgierige Hollander niet goed te begrijpen is. Nederland en Australië lijken natuurlijk op elkaar, maar dat valt bij nader inzien vies tegen. Een ontdekkingstocht door het onbegrijpelijke Down Under. Fair Dinkum! Echt waar!
De sportclubnaam
Wie de sportpagina's in Australië opslaat, stuit soms op bizarre uitslagen. 'Zeearenden verpletteren konijnen'. Sportclubs in Australië hebben vaak een dier als (bij)naam. In Europa zijn grote sportclubs vaak vernoemd naar de plaats van herkomst. Real Madrid, AC Milan, Bayern München. Ook in Nederland is dat meer en meer het geval, al zijn er veel uitzonderingen, zoals Ajax, Feyenoord en PSV.

Ranglijsten van rugby en Australisch voetbal lijken meer op de inventaris van een dierentuin. De sportuitslagen op tv komen bizar over. `De Palingen hebben de Haaien verslagen met 84-82.' `De Bulldogs doen zich tegoed aan de Hanen' , en zo zijn er eindeloos flauwe woordgrapjes te maken.

Vooral het Australisch voetbal (AFL) en het rugby, de ruige variant League, kennen deze eigenaardigheid. Bij het verzinnen van de namen hebben de clubs hard moeten nadenken. Het dier van keuze moet enige agressie en kracht uitstralen, dus in de categorie vogels vallen mus of duif af. De clubs heten Roosters (hanen), Sea Eagles (zeearend), Magpies (eksters), Hawks (haviken), Swans (zwanen) en Eagles (adelaren). Bij viervoeters is de keuze groter,zelfs al vallen beesten als ratten, muizen, varkens, koeien en paarden af. Gekozen namen zijn: Bulldogs (Bulldogs), Cats (Katten), Dragons (Draken), Lions (Leeuwen), Kangaroos (Kangoeroes), Tigers (Tijgers), Panthers (Panters) en Rabbitohs (Konijnen). Twee clubs hebben hun naam onder water gezocht: Sharks (Haaien) en Eels (Palingen). Interessant voer voor psychologen om de ware Australische volksaard te ontleden.

De clubs die niet voor dieren keizen, zijn vaak ook niet voor de poes. Huiver bij namen als Titans (titanen), Storms (bestormers), Cowboys, Knights (Ridders), Raiders (stropers) en andere geweldadige types. Slechts een enkele club gaat door het leven met een naam die verwijst naar de plaats van afkomst, zoals Havenarbeiders (Dockers) vernoemd naar een havenwijk in Melbourne. Maar goed, daar komen ook echte rouwdouwers vandaan.

Waarom?.Ja, waarom? Het komt ietwat kinderachtig over om een dierennaam te kiezen die dan ogenschijnlijk ontzag moet inboezemen bij de tegenstanders. Het is iets heel ouderwets, weten deskundigen te verklaren. Toen de mensheid nog in stammen woonden die elkaar naar het leven stonden, werden dierennamen verzonnen om bij de andere groepen ontzag in te boezemen, heet het.

Wie de andere sportranglijksten bestudeert, ziet dat de naamkeuze ook een uiting is van het macho-karakter van de Australische samenleving. De twee sporten die dierennamen gebruiken, zijn het meest stoer, grof, gewelddadig en populair in Australië. Het minder grove Rugby Union heeft clubs met `beschaafde' namen,veeal de regio waar ze vandaan komen. Als de club een dier wil, dan valt de keuze op beduidend minder bloeddorstige soorten of zelfs planten, als de brumby (schattig verwilderd paard), de warratah (nationale boem van Nieuw Zuid Wales) en Wallabies (kleine kangoeroesoort). Het voetbal kent geen dierennamen. Deze sport wordt hier pas sinds kort professioneel in clubverband gespeeld, de clubs heten keurig naar de stad waar ze vandaan komen met een traditionele voetbal-toevoeging: Sydney FC, Perth Glory of Adelaide United.

WIe het lijstje met dierennamen met wat fantasie bekijkt, ziet dat er ruimte is voor nog veel meer bijnamen van ploegen. Veel dieren die ontzag ontboezemen, zijn nog vrij. De spin bijvoorbeeld, de meest giftige soorten leven hier. Of anders zijn er voldoende slangesoorten (een basketbalploeg heet al Taipans) en zelfs de zeehond (hoewel schattig best agressief in zee). Denk eens aan de leuke krantenkoppen die te maken zijn. (in het Engels dan want seal heeft vele betekenissen.)

De historie van de namen van Australische sportclubs toont ook dat de verruwing in de samenleving een feit is. Neem de Hawks. Die club heette vroeger Meidoorns. De Demons gingen als Fuchsias door het leven Ook het soms racistische karakter van de Australische samenleving is zichtbaar. Een club heette Gorilla's, maar dat leidde tot een boel flauwe grappen over apen, dus nu bewegen ze zich als Lions over het veld.

recent_foto
column
fair dinkum
wijziging op: 9-03-2010