Aboriginal-eigenaren willen klimverbod `heilige' rots

ULURU, 13 JULI 2009 - Wel of niet beklimmen? In Australië is een controverse losgebarsten over de beroemde rode rots Uluru. Er zijn plannen om de bekende toeristische trekpleister in het rode hart van Australië te sluiten voor toeristen die de rots willen beklimmen. De Aboriginals beschouwen Uluru als hun heilig eigendom. Maar de plannen vallen niet bij iedereen in goede aarde. Het Mediabureau Onderste-Boven schreef een verhaal hierover voor de Volkskrant.

Het is een mooie dag, niet te warm en er staat niet al te veel wind in de woestijn van Australië. De klim over de beroemde rode rots Ayers Rock of Uluru is open. Langs een ketting kunnen toeristen naar de vlakke top klauteren, bijna 350 meter boven de eindeloze vlakte. Het uitzicht is adembenemend, een aanrader. Maar de beheerders van de rots, de lokale Aboriginals, vinden de bezoekers op de top maar niks.
De Aboriginals willen de klim sluiten en aan die wens wordt gehoor gegeven. In het vorige week verschenen beheersplan staat dat het klimmen op termijn moet worden verboden. De minister van milieu Peter Garrett heeft zich als zanger van de popband /Midnight Oil/ hard gemaakt voor de Aboriginals. Officieel houdt hij zich als minister op de vlakte. Hij wacht de reacties af en hakt dan de knoop door.

Rondom de rots
Toeristen die het park nu bezoeken, wordt afgeraden de klim te doen. Een wandeling om de rots (9 kilometer) is beter. De plek is heilig en speelt een belangrijke rol in de droomtijd, de verhalen over het verleden. `Geniet ervan, verbaas je erover, maar klim er niet op. Je kunt Uluru vergelijken met een kerk. Daar klim je toch ook niet op’, zegt parkwachter Rown Foley, van Aboriginal afkomst.
De wens van de Aboriginals wordt halfslachtig nageleefd. Er ligt een ketting langs het pad en op het vlakkere deel leiden witte strepen naar het hoogste punt. Het wordt de wandelaar gemakkelijk gemaakt en de ene wandelaar trekt de andere aan. Jaarlijks klimmen 100 duizend van de 350 duizend bezoekers naar de top. De rots, 450 kilometer van Alice Springs, is een toeristisch hoogtepunt van Australië.

Hartaanvallen
Er zijn ook niet-religieuze argumenten voor sluiting. De tocht is niet echt eenvoudig. Er zijn meer dan dertig mensen omgekomen bij het beklimmen, meestal door een hartaanval. Bij extreme hitte of veel wind is het al verboden om naar boven te gaan. Bovendien is op de top geen toilet en daarom doen veel wandelaars onderweg in het wilde weg hun behoefte, waardoor de waterbronnen langs de rots vervuild raken.
Het idee de rots altijd te sluiten, valt niet bij iedereen goed. De rots is een symbool van heel Australië en niet van één stam. Minister-president Kevin Rudd vindt het voorstel vergaand. `Het zou toch jammer zijn als Australiërs en hun gasten die ervaring niet meer kunnen beleven’, zei hij voor de radio.