Elke week verschijnt een column over iets dat opvalt in Australië en wat voor een nieuwsgierige Hollander niet goed te begrijpen is. Nederland en Australië lijken natuurlijk op elkaar, maar dat valt bij nader inzien vies tegen. Een ontdekkingstocht door het onbegrijpelijke Down Under. Fair Dinkum! Echt waar!

De dollar

De ineenstorting van het ongebreideld kapitalisme laat ook in Australië haar sporen na. Vrijdag 10 oktober gaat hier de boeken in als Black Friday; de koersen op de Australische beurs kelderden met ruim acht procent; de grootste val in 21 jaar. In één klap ging 42 miljard euro in rook op. De koersen zijn bijna de helft van wat ze een jaar geleden waren.

Voor de Australiërs komt de rampspoed hard aan. Ze waanden zich lange tijd in een economisch luilekkerland. Dank zij de export van grondstoffen als ijzererts en kolen naar China en India stroomden miljarden en miljarden dollars het land binnen. Er was volop werk voor wie maar ver weg op het platteland wilde aanpakken. Mijnbouwers kregen vorstelijke salarissen. Australië was een goudmijn. Geen wonder dat Australië in de economische wereldklas één van de allerbeste jongetjes was.

Maar die dream time van het Australisch grootkapitaal is plotsklaps veranderd in een nachtmerrie, net als overal in de wereld. De jubel is omgeslagen in gejammer. De sociaal-democratische regering beweert dan wel dat de Australische economie er goed voor staat, veel beter in ieder geval dan in andere landen. Maar niemand ontkent dat er sombere tijden aankomen. Nee, geen recessie, zeggen de beleidmakers. Maar voorbij is de grote groei. En voorbij is dus ook het grote graaien.

De malaise komt nog het best tot uiting in de waarde van de Australische dollar. Die is de afgelopen weken in een ijzingwekkende vrije val terecht gekomen. De dollar stond jarenlang te boek als een ijzersterke munt en was populair bij internationale valutahandelaren. Dank zij de hoge rentekoers (7 %) was de dollar ook een geliefd object van buitenlandse investeerders. Gemiddeld kostte een dollar ongeveer 63 eurocent. De dollar leek kortom net als de Australische economie niet stuk te kunnen.

Niet dus. Nadat de Centrale Bank van Australië vanwege de kredietcrisis de rentekoers onverwacht en spectaculair met een heel procentpunt had verlaagd, kreeg de dollar opeens de status van een melaatse. Niemand wilde de dollar nog hebben. Weg ermee! Een dus werd de munt massaal gedumpt. En verdampte de waarde per dag. Alleen de munteenheid van Zimbabwe presteert slechter, analyseren deskundigen.

Nu is dat niet voor iedereen slecht nieuws. Wie zijn salaris in euro’s krijgt uitbetaald, kan een miniem gelukzalig lachje moeilijk onderdrukken. Ga maar na: een paar maanden geleden kostten 1000 Australische dollars nog 630 euro. Nu is dat nog maar 480 euro; een teruggang van 150 euro! De buitenlander-met-euro’s waant zich opeens financieel koning in dit land. En voor Europese toeristen is Australië opeens ook spotgoedkoop geworden. Sale! Sale! Sale!