Met veel bier, barbecues, optredens en vuurwerk heeft Australië op 26 januari  Australia Day gevierd. De Australiërs herdenken dan dat op 26 januari 1788 de Eerste Vloot voor de kust van huidig Sydney arriveerde en daarmee de kolonisatie van Australië begon.  Dat de Aboriginals deze dag ‘Invasie Dag’ noemen en helemaal geen feest vieren, is een ander verhaal.

Wie op deze publieke feestdag in een café een kopje koffie drinkt of in een restaurant wat eet, merkt bij het afrekenen dat de prijzen die dag opeens zijn gestegen. De horeca berekent namelijk op deze bijzondere dagen een toeslag van soms wel vijftien procent. Een kopje koffie kost dan geen 3,40 dollar, maar 3,91 dollar. Soms moet er per klant een vaste toeslag van een paar dollar worden betaald. Uit eten met Kerst, Pasen of andere hoogtijdagen? De klant moet boeten dat hij op zijn vrije dag wat consumeert. Sommige cafés en restaurants berekenen ook een toeslag op normale weekends.

De cafés beroepen zich op de wet: zij moeten op de feestdagen hun personeel extra betalen en zonder toeslag zouden zij verlies maken. ‘De personeelsleden kunnen deze dagen niet met hun familie doorbrengen’, klinkt verder de uitleg. Het is toch al moeilijk om op dit soort dagen aan personeel te komen, en vaak is een hogere beloning de enige manier om mensen te verleiden koffie te willen zetten en te willen uitserveren. De cafés zijn verplicht duidelijk aan te geven dat ze op publieke feestdagen hun prijzen verhogen, maar lang niet iedereen houdt zich daaraan.

En er zijn nogal wat publieke feestdagen in Australië, ook al omdat het aantal vakantiedagen dat de gemiddelde werknemer krijgt, gering is. Zo is goede vrijdag een Public Holiday, de zaterdag daarna, eerste paasdag, er is Nieuwjaarsdag, Australia Day, Anzac Day, Queens Birthday en zo kunnen we nog wel een tijdje doorgaan. En als een public holiday op een zaterdag valt, dan is de maandag erop meestal ook een public holiday, kortom er is geregeld nogal wat verwarring bij de klanten over de toeslag.

Deze praktijk, die ook in Nieuw-Zeeland bestaat, leidt soms tot gemor. Er bestaan websites met daarop lijsten van horecazaken die geen toeslagen berekenen op de nationale feestdagen. Zo krijgen die bedrijven wat extra klanten en komen ze uit de kosten. Bovendien klapt horecapersoneel wel eens uit de school. Een serveerster vertelt dat de baas helemaal geen hoger loon betaalt op de bijzondere dagen. Dus waarom dan wel extra geld aan de klanten vragen?

Het argument van de cafés is om meerdere redenen een beetje zot. Op publieke feestdagen heeft niet iedereen vrij. Treinen en bussen rijden, soms zijn supermarkten een paar uur open, de benzinepompmen verkopen brandstof. Maar deze bedrijven verhogen hun prijzen niet op die dagen. Een treinkaartje kost op eerste kerstdag niet tien procent meer. Waarom het argument van het duurdere personeel voor dit soort bedrijven niet opgaat, niemand die het weet.

Maar het is om nog meer redenen vreemd. Juist op de bijzondere dagen stromen de horeca-gelegenheden vol. Bijna iedereen is vrij en in een goede bui; de cafés puilen uit van gezellig keuvelende mensen en smakkende families die een extra taartje nemen. Kassa! Het geld stroomt binnen, de cafés draaien op de publieke feestdagen een prima omzet. Maar de horeca wil meer, meer, meer.

Komt inhaligheid ook voor de val?