Elke week verschijnt een column over iets dat opvalt in Australië en wat voor een nieuwsgierige Hollander niet goed te begrijpen is. Nederland en Australië lijken natuurlijk op elkaar, maar dat valt bij nader inzien vies tegen. Een ontdekkingstocht door het onbegrijpelijke Down Under. Fair Dinkum! Echt waar!
De kerst

Kerstmis in Australië is voor elke doorsnee-Nederlander een surrealistische ervaring. Bijna als een slechte trip na het eten van de verkeerde paddenstoelen. Ga maar na: buiten is het smoorheet,  de zon prikt,  bij het strand staat een kerstboom met blauwe ballen, sommige zwemmers in zee dragen een kerstmuts, in het park verdringen zwetende mannen in zwembroeken zich om de barbecue voor hun kerstdiner en uit een radio klinkt ‘I am dreaming of a white Christmas’. Merry Christmas? Crazy Christmas!

Voor een Nederlander moet Kerst koud en donker zijn. Met sombere luchten, daglicht dat om half vijf ’s middags er de brui aan geeft, zwiepende takken in de gure wind, opgetrokken kragen, natte sneeuwvlagen, stevig gesloten gordijnen, een kersttak met rode ballen boven de hete radiator, de zoveelste herhaling van The Sound of Music op tv, knipperende lichtjes voor de beslagen ramen, een wee gevoel van verveling en een kerstkransje naast de koffie.

In Australië wordt elk gevoel voor kerstgezelligheid of –romantiek in de zomerse hitte gesmoord. Ook al doen de winkels hun best om met versieringen en meeneurie-muziek de sfeer erin te houden,  kerst werkt domweg niet in hoogzomer. De Australiërs hebben dat natuurlijk goed in de smiezen. Niet voor niets organiseren ze elk jaar in juli, als het op het Zuidelijk Halfrond winter is, een namaak-kerst  (Christmas in July).  En ze proberen met hun kerstdiners op 25 december het knusse kerstgevoel in Europa te kopiëren.

Dus willen de Australiërs Britser dan Brits zijn met kerst. Dat betekent dus Turkey op het menu. En een Engelse broodpudding als dessert. Maar ook met een cracker naast het bord: een grote ‘bonbon’ in fleurige cadeauverpakking. De cracker is een traditioneel kerstding in de landen van het Britse Gemenebest. Je moet die cracker samen met je buurman opentrekken. Wat volgt is een knal; binnenin zit wat confetti, een plastic frutseltje, een briefje met een mopje en een papieren hoedje of kroontje dat je op je hoofd moet zetten. Kersteriger kan het niet.

De cracker werd in 1847 door een bonbon-maker in Londen bedacht. De verkoop van zijn bonbons liep wat terug en hij probeerde met een cadeautje in de vorm van een bonbon zijn business een impuls te geven. In plaats van chocolade, deed hij mini-cadeautjes binnenin en hij creëerde met een chemisch spul een kleine knal als de cracker werd opengetrokken.

Later werden er ‘wijze motto’s’ en grapjes in de crackers gestopt. Ze zijn vaak te flauw voor woorden. Een paar dijenkletsers in de kerstbonbons: 

What lies quivering at the bottom of an ocean? A nervous wreck. 

Which bird is always out of breath? A puffin.

Where does Tarzan buy his trousers? A jungle sale.

What country has a good appetite? Hungary.

What do you call a deer with no eyes? No idea.

De BBC maakte een reportage over de ins en outs van de cracker-jokes. Eén van de bedenkers vertelde aan welke drie criteria de grapjes moeten voldoen: er moet een vraag en een antwoord in zitten, de grap mag niemand beledigen en de grap moet elke groep aanspreken.  ‘Het is de bedoeling dat iedereen de grapjes met elkaar deelt. Daardoor ontstaat er een gevoel van eenheid.’ Ondanks de crisis, is de verkoop van crackers met ruim twintig procent gestegen.

Het is dankzij de crackers, de hoedjes en de mopjes een dolle boel in de Australische huiskamers met kerst. Nou ja, huiskamers. De meerderheid van de Australiërs zoekt het liefst zo snel mogelijk het strand of het park op om op slippers, in korte broek, met een biertje in de hand en met wat garnalen op de barbecue een Happy X-mas te beleven.

Nederland maakt zich op voor een witte Kerst. Sneeuw! Landschappen als kaarten van Anton Pieck!  Kou! Ja, de Australiërs zijn stikjaloers.  

recent_foto
column
fair dinkum
wijziging op: 9-03-2010