Elke week verschijnt een column over iets dat opvalt in Australië en wat voor een nieuwsgierige Hollander niet goed te begrijpen is. Nederland en Australië lijken natuurlijk op elkaar, maar dat valt bij nader inzien vies tegen. Een ontdekkingstocht door het onbegrijpelijke Down Under. Fair Dinkum! Echt waar!

De telefoon

Het valt niet mee om een Australiër te laten terugbellen met antwoorden op je vraag of een reactie op een offerte. Hoe vriendelijk ze ook zijn aan de telefoon, beleefd terugbellen als ze dat hebben beloofd, hoort niet bij de etiquette Down Under. In Nederland valt dat terugbellen al niet mee, maar in Australië is dat een regelrechte ramp. Heel soms word je teruggebeld (als er wat te verdienen valt bijvoorbeeld), maar meestal blijft de telefoon angstvallig stil.Telefoneren kent een bijzonder ritueel hier. Kun je in Nederland binnen een paar zinnen terzake komen, in Australië werkt deze aanpak niet. Nadat er is opgenomen, word je geacht beleefd te informeren hoe het met de persoon aan de andere kant van de lijn gaat door middel van een enthousiast: How are you? De andere kant zegt dan Good, waarna de vraag wordt herhaald. Als je wordt doorverbonden, begint dezelfde riedel opnieuw.

Bij het terzake komen, is de toon meteen informeel. De gebelde noemt je bij de voornaam en je wordt geacht hetzelfde te doen. De sfeer is zo amicaal en gezellig dat een Hollander denkt `Dit zit wel goed, de persoon aan de andere kant van de lijn is geschikt, ik heb zo antwoord.’
Nee dus. Vaak moeten de vragen op een e-mail worden gezet. Of de persoon in kwestie moet iemand anders raadplegen voor het juiste antwoord, want verkeerde informatie verschaffen, daar zijn ze als de dood voor. Zelf bij ogenschijnlijke simpele inlichtingen raadplegen ze graag even een superieur.

En dan begint het wachten. Als nieuwkomer ben je afwachtend. Misschien is het druk, misschien is mijn vraag lastig. Tot het ongeduld toeslaat. De telefoonrituelen herhalen zich. Soms weet de persoon nog wie je bent, of doet hij alsof. De toon is weer informeel: `Ach ja, natuurlijk. Sorry het is een beetje druk. Geef me nog even.’ En de hoorn ligt weer op de haak. En altijd blijven ze vriendelijk de Aussies, zo vriendelijk dat het moeilijk is om ze de huid vol te schelden en boos te vragen waarom ze de afspraak niet nakomen.

Waarom? Er zijn vele verklaringen gevonden van dit in Nederlandse ogen, nogal onbeschofte gedrag. Kijk, zo adviseert een muziek-uitgever Phil Tripp op zijn website aan Amerikanen die wat willen in Australië. ‘Amerikanen bellen terug als ze niet willen of kunnen ingaan op de vraag. Maar een Australiër die niets met je wilt of er geen belang bij heeft, belt niet terug.’

De verklaring is simpel, stelt Tripp gerust. `Australiërs hebben een hekel aan `nee’- zeggen. Het is niets persoonlijk. Ze willen je geen last bezorgen of het ontbreekt ze aan moed om de vervelende boodschap over te brengen. Trek je er maar niets van. aan.’

Een beltip van een Australische kennis die op het Deense consulaat werkt onder een Deense chef. `Als ik bel met mijn Australische accent heb ik betere respons op mijn vragen dan mijn chef met een duidelijk Deense tongval. Dus: huur een Australiër in voor de lastige telefoongesprekken.’

Dit verhaal verscheen in de rubriek werkplek van Volkrant Banen oktober 2008