Elke week verschijnt een column over iets dat opvalt in Australië en wat voor een nieuwsgierige Hollander niet goed te begrijpen is. Nederland en Australië lijken natuurlijk op elkaar, maar dat valt bij nader inzien vies tegen. Een ontdekkingstocht door het onbegrijpelijke Down Under. Fair Dinkum! Echt waar!

Het dagblad

Australië blijft verbazen, zeker als het over kranten gaat. Het land heeft serieuze kranten die in een redelijke oplage worden verspreid. Zo heeft Sydney zijn Sydney Morning Herald, Melboure de zusterkant The Age. En landelijk wordt The Australian verspreid, allemaal serieuze broadsheet-kranten. En dan verschenen in de twee grote steden ook nog een wat minder serieuze krant op tabloid formaat, kortom voor elk wat wils.

Ogenschijnlijk, zoals in Nederland, maar wie even wat beter kijkt, ziet ook een opmerkelijk verschil. En dat verschil zie je eigenlijk als eerste aan de prijs. Neem The Australian, een krant vergelijkbaar met het NRC, politiek aan de rechterkant, maar met fatsoenlijke artikelen uit het hele land en wie zich niet stoort aan de soms erg conservatieve commentaren van de krant uit de stal van Rupert Murdoch heeft een goede krant in handen.

Zes dagen per week verschijnt de krant en op de doordeweekse dagen hoef je bij de kranten man maar 1,50 Au$ neer te leggen, omgerekend zo’n 80 eurocent. De NRC kost in Nederland op vergelijkbare dagen 1,50 euro, bijna het dubbele. Ook bij het jaarabonnement zijn de verschillen zo groot. Een vergelijking met de iets progressievere Sydney Morning Herald (los nummer 1,40 Au$) met de Volkskrant levert hetzelfde beeld op. De kranten in Australië kosten ongeveer de helft van wat ze in Nederland moeten opbrengen,

Hoe kan dat? Met name The Australian moet enorme kosten maken om de krant, die in Sydney wordt gemaakt, elke ochtend overal in het land te krijgen. Hij wordt op meerdere plaatsen gedrukt. In alle grote steden is de krant vroeg te koop, in de regionale centra duurt het soms tot het middaguur tot de krant er is. De kosten om de krant overal te verspreiden zijn gigantisch, ze vallen in het niet bij de vrachtwagens die in alle vroegte door Nederland moeten rijden om de krant in Groningen en Maastricht te krijgen.

En dan krijgen de Australische lezers voor hun geld veel meer redactionele pagina’s dan de kranten in Nederland. Bestaat de Volkskrant naast de voorpagina uit twee pagina’s binnenland en twee pagina’s buitenland, The Australian heeft ook twee pagina’s buitenland (alleen gekochte kopij, geen correspondenten netwerk), en wel zes of zeven pagina’s binnenland per dag. En in het weekeinde ploft een dik pakket op de stoep voor de deur met bijlagen over van alles en nog wat, huizen, auto’s, achtergronden van het nieuws, rezien enzovoorts. Voor economie zijn de verschillen net zo groot. Australië is dan veel groter dan Nederland, het inwoneraantal en de grootte van de economie zijn vergelijkbaar.

En over bezuinigingen bij kranten hoor je ze in Australië niet. Verdwijnt bij de Volkskrant een deel van de buitenlandse correspondenten en worden katernen in elkaar geschoven om de kosten te drukken, hier doen ze er liever een paginaatje bij om de lezers toch maar te blijven paaien. En aan restyling doen ze ook al nauwelijks. Veranderen de kranten in Nederland om de haverklap met weer een nieuwe opmaak om lezers te paaien, hier zien de kranten in de vier jaar verblijf gelukzalig hetzelfde uit. Het geeft je beter de mogelijkheid om je aan de krant te hechten.

Hoe het prijsverschil dan te verklaren is, niemand die het weet. Het is niet zo dat de oplage nou zoveel groter zijn dan in Nederland, die een lagere prijs kunnen verklaren. Nee, de oplage is veelal kleiner. Van The Australian worden op doordeweekse dagen 133 duizend exemplaren verkochte (weekeinde 300 duizend). De Sydney Morning Herald mag zich dagelijks verheugen in dagelijks 212 duizend lezers, op zaterdag zijn dat er 364 duizend. NRC (221 duizend) en Volkskrant (263 duizend) doen het beter dus daar kan het niet aan liggen.

Wel trekken de Australische kranten veel meer advertenties dan de Nederlandse kranten. Het is gelukkig niet zo dat je zoals in Amerika om de advertenties heen moet lezen, maar er zijn gewoon veel meer pagina gevuld met reclame. De prijs voor een pagina is dan ook vele malen lager dan in Nederland. Een Australische ondernemer viel achterover toen hij hoorde hoeveel een pagina in Nederland wel niet kostte. De advertentien is er niet gekomen. Domweg te duur.

De kosten van bezorging misschien. In Nederland fietsen krantenjongens en –meisjes met zware fietstassen door de buurten om de krant bij de mensen thuis te brengen. In Australië wordt de krant in de steden ook bezorgd, maar de kranten bemoeien zich er niet mee. De tijdschriften winkels in de buurt bezorgen de krant. Daar wordt toch al een dik pak kranten naar toe gebracht en de eigenaar van de winkel doet er in de ochtend (per auo) de ronde langs zijn abonnees. Lekker makkelijk als de krant er niet is, dan is dat probleem zo opgelost. Aan brievenbussen doen ze niet, dus de krant wordt, gewikkeld in plastic, vanuit de auto voor je huis op het voorplatje gesmeten. En dat gaat opvallend vaak goed, gestolen wordt de krant hoogst zelden. Misschien dat de Nederlandse kranten hier nog wat op kunnen verdienen. .