Betalen voor een journalistiek verhaal is taboe in Nederland. In Angelsaksische landen doen ze daar minder moeilijk over. Het verschijnsel heeft in Australië een grote vlucht genomen. Daar worden bedragen tot in de zes cijfers betaald voor een exclusief gesprekje.

Betalen voor een verhaal stond volop in de belangstelling na de miraculeuze redding van een Engelse rugzaktoerist in de Blue Mountainsn, niet ver van Sydney. De 19-jarige Jamie uit Noord-London was een dagje gaan wandelen vanuit het dorpje Katoomba, de grootste plaats in de Blue Mountains. Hij wilde naar een berg en terug, een wandeling van tien uur. En dus ging hij op stap, met jasje T-shirt, lange broek en gymschoenen.

Hij kwam 's avonds niet terug. Paniek! Politie! Zoektochten! De vader kwam over uit Engeland om mee te zoeken jaar zijn zoon Jamie. Wat er ook gebeurde: geen Jamie. De vader was wanhopig, maakte al een gedenkteken in de bergen en wilde op het vliegveld naar huis stappen. Hij had de hoop al opgegeven. 'Mijn zoon is dood', dacht hij. En precies op dat moment kreeg de vader een telefoontje: zijn zoon was gevonden! Jamie was na twaalf dagen op een tentje met twee wandelaars gestuit. Hij ging naar het ziekenhuis en daar bleek hij zijn langdurig verblijf in de bergen goed te hebben doorstaan, ondanks de gebrekkige uitrusting en de lage temperaturen 's nachts (tegen het vriespunt).

De jongen lag nog niet in het ziekenhus of de verhalen begonnen rond te zoemen. Een hoax, een verzinsel, meenden sommigen. 'Niemand kan twaalf dagen buiten in die kou overleven', vertelden deskundigen op de radio. De verdwijing was fake; een verzinsel om alleen flink wat geld in de wacht te slepen van een hijgerig tv-station.

De jongen kon nog nauwelijks praten, maar de tv-stations verdrongen zich al om als eerste en enige het verhaal van de overleving te vertellen. Jamie nam een pr-agent in de arm om een en ander in goede banen te leiden. En ja hoor, het commerciële tv station Nine ging met de eer strijken. Voor een bedrag van 200 duizend dollar, ruim 110 duizend euro, vertelde Jamie zijn verhaal aan het programma 60 Minutes. Hij zou zijn gage voor de helft delen met de reddingwerkers, heette het.

Het relaas van Jamie is geen uitzondering. Australië betaalt graag voor heroïsche verhalen. Een paar jaar geleden werden twee mijnwerkers gered, nadat ze twee weken opgesloten hadden gezeten in een schacht in Tasmanië. .Het hele land leefde mee hoe de buitengewoon riskante reddingsoperatie verliep. De vreuge was groot toen het duo veilig weer boven kwam. Maar behalve wat dankwoorden vertelde het duo weinig over zijn hel van twee weken. De mijnwerkers verkochten hun verhaal aan de hoogst biedende; Channel Nine. Het duo kreeg naar verluid de lieve som van anderhalf miljoen euro voor zijn verhaal.

En zo zijn er meer voorbeelden van chequeboekjournalisme. Lindy Chamberlain, de vrouw die beweerde haar kind te zijn verloren aan een dingo, maar voor moord werd gearresteerd, kreeg 130 duizend euro. Douglas Wood, gijzelaar op de ambassade in Theheran, ontving voor zijn exclusieve gesprek 250 duizend euro. De lijst in Australië is erg lang.

Wil je graag snel rijk worden in Australië? Beleef (of fake) dan een bijzonder verhaal. Zorg voor een spectaculaire ontknoping met veel media erbij en zeg vervolgens niets meer. De commericële tv-staitions staan dan voor je in de rij.

De waarheid is in Australie met geld te koop.