Elke week verschijnt een column over iets dat opvalt in Australië en wat voor een nieuwsgierige Hollander niet goed te begrijpen is. Nederland en Australië lijken natuurlijk op elkaar, maar dat valt bij nader inzien vies tegen. Een ontdekkingstocht door het onbegrijpelijke Down Under. Fair Dinkum! Echt waar!
Het treinaanwijsbord
De Australiers weten het zeker: Australië is modern, Sydney doet mee in de wereld. Mmmm, dat valt soms een beetje tegen. Wie op een treinstationnetje komt, vraagt zich af of Sydney niet is stil blijven staan in de negentiende eeuw.

Je ziet daar de volgende vertrekkende trein aangekondigd worden op een ouderwets houten bord met klok. De man of vrouw achter het loket verzet de wijzers met de hand Het heeft wel iets vertederends, zo'n eenvoudig bord en een spoorbeambte die na het vertrek van een trein naar buiten komt om de wijzers van de klok te verzetten om de komst van de volgende trein aan te kondigen.

Een roll over indicator board heet het ding in het spoorwegjargon van Sydney. Ze worden gebruikt, voor zover dat valt na te gaan, sinds het begin van de vorige eeuw. Toen kreeg het treinnetwerk zijn huidige vorm. Op de grote stations stonden grote panelen met verdraaibare klokken op de kleinere stations de wat kleinere, zoals op de foto.

Op de aanwijsborden zijn twee dingen te lezen. De vertrektrijd van de trein en de stations die de trein aan doet. De vertrektijd is simpel te veranderen, maar met de stations is dat wat lastiger. Onder de klok staan alle stations die de trein kan aandoen; elk station op een eigen geel driehoekig latje dat kan draaien. Op een zijde staat de naam van het station, op de andere staat niks. Zo kan de kaartjesverkoper aangeven waar de volgende trein gaat stoppen.

Deze voorloorlogse treinborden staan vooral op de vele kleine stations van Sydney. De grotere stations zijn gemoderniseerd. Sommige hebben een letterkrant, waarop de stations voorbijrollen. Nog moderner zijn de stations met tv-monitoren. In het Powerhouse Museum in Sydney is nog het gigantische ouderwetse handbediende bord te zien, dat tot begin jaren tachtig dienst deed op het Centraal Station van Sydney.

Waarom stappen de spoorwegen in Sydney niet over naar een uniform systeem om treinen aan te kondigen? Het is zonder meer een kwestie van geld. Loont het om op kleine stations, waar een keer per kwartier of half uur een trein stopt op altijd hetzelfde perron een dure monitor op te hangen en aan te sluiten op het centrale netwerk van de spoorwegen?

Waarschijnlijk niet. En het openbaar vervoer is al geen top prioriteit in de autostad Sydney. Dus als de borden nog functioneren, ze kunnen eigenlijk niet kapot, waarom investeren? Het voordeel is dat er altijd iemand op het station is die een beetje toezicht houdt. Beter dan de kleine anonieme stations in Nederland, waar alles geautomatiseerd is: en machine voor kaartjes, de aanwijsborden die op afstand worden bediend en mededelingen die via luidsprekers worden gedaan door iemand die vele kilometers verderop zit. Nee, dan is het Australische systeem toch beter. Alleen het geeft de stad niet echt een flitsend en modern imago.

recent_foto
column
fair dinkum
wijziging op: 9-03-2010