Elke week verschijnt een column over iets dat opvalt in Australië en wat voor een nieuwsgierige Hollander niet goed te begrijpen is. Nederland en Australië lijken natuurlijk op elkaar, maar dat valt bij nader inzien vies tegen. Een ontdekkingstocht door het onbegrijpelijke Down Under. Fair Dinkum! Echt waar!
De ekster

Vogels zijn leuk en lief. Ja ja, was dat maar zo. Neem de ekster. Preciezer gezegd: de Australische ekster. Deze vogel gaat wetenschappelijk als Gymnorhina tibicen door het leven. De ekster is nogal agressief. Gedurende het broedseizoen duikt hij als een Engelse Spitfire op fietsers, wandelaars en andere voorbijgangers om zijn kroost te beschermen. Leuk is anders, zeker als je op de fiets zit.

In Australië is het fenomeen van de agressieve ekster uitvoerig besproken en onderzocht. In Europa daarentegen houden de eksters, hoewel ook best agressief, zich vooral bezig met elkaar. Alleen in Australië (en Nieuw-Zeeland) gedragen eksters zich zo agressief naar mensen (en paarden).

Het dier dat dit irritante gedrag vertoont, wordt dan wel een ekster genoemd, maar is een ander dier dan de ekster in Europa. De Engelse kolonisten deden niet moeilijk bij de naamgeving van de dieren in hun nieuwe land. Als het dier een beetje leek op wat er in Engeland rond vloog, was het simpel. Dus kregen de uit de kluiten gewassen zwart-witte vogels simpel de naam magpie, ekster.

Later bleken de ekster in Engeland en het naamzusje in Australië niet zoveel met elkaar van doen te hebben. De ekster in Europa hoort bij de kraai-achtigen, die in Down Under zijn van de familie van de spitsvogels. Dit verklaart het verschil in gedrag tussen ekster in Australië en Europa. Het zijn verschillende vogelsoorten.

Waarom de dieren dan in Australië superagressief zijn, is niet duidelijk. In Australië weten vaak alleen de agressiefste, giftigste en gemeenste dieren zich te handhaven. Hier leven de meest giftige spinnen, slangen en behoren de krokodillen tot de dieren die graag de tanden zetten in een mens. Het is een kwestie van evolutie. In dit land van extremen komt niets cadeau en alleen dieren die zich met hand en tand verdedigen tegen onheil overleven. Hoe het dan zit met de sympathieke buideldieren als wallabi, kangoeroe en koala is weer een ander verhaal.

Dus fietsers vooral moeten dus in het broedseizoen, grofweg augustus tot en met oktober buitengewoon op hun hoede zijn voor de eksters. De postbodes die post bezorgen in gebieden die bekend staan om de ekster-aanvallen, krijgen cursussen wat ze moeten doen. De afgelopen twee jaar raakten maar liefst postbodes gewond door eksters.

Maar wat te doen? Logisch is om maar op snel door te fietsen, dan ben je ook snel weer weg. Maar deskundigen zijn het erover eens dat vluchten verkeerd is. Stoppen en omkeren (de dieren vallen altijd van achteren aan) is het beste. Dat is meestal genoeg om de aanval te doen stoppen. Schreeuwen en gebaren maken, moedigen de dieren alleen maar verder aan.

Australische websites van fietsers staan vol met tips over wat te doen. Sommige fietsers plaatsen op hun helm (die is verplicht in Australië) forse tie raps, bandjes van hard plastic plastic, makkelijk om iets snel te bevestigen. Een masker op je achterhoofd helpt ook. Of, als je niet helemaal voor aap wil lopen, een zonnebril achterstevoren schijnt de dieren af te schrikken. Of ogen op de helm plakken. De fietsersbond van de deelstaat Victoria heeft dergelijke stickers in voorraad en ze zouden de dieren op afstand helpen. Hoe dan ook, de eksters maken het fietsen in het voorjaar er niet plezieriger op in dit land. Vogels lieve dieren? Aan me hoela!

recent_foto
column
fair dinkum
wijziging op: 9-03-2010