Halverwege hun verblijf in Australië geven Marc van den Broek en Tim Dekkers openhartig antwoord op vragen die door de lezers van de website onderste-boven.com zijn gesteld. Vragen over hun beroving op Bali, het werken voor RTL, de relatie, de motivatie, de verwachtingen voor de komende jaren, de integratie met de Australiërs, de terugkeer naar Nederland en over Dick Advocaat.
Kortom, leer Marc en Tim nog beter kennen in Het Grote Marc&Tim Interview II.

Hoe is het nu met jullie na de beroving op Bali? (Anoniem)

MARC: Het valt eerlijk gezegd niet mee. Zo'n incident hakt er dieper in dan gedacht. De eerste week na de overval in Yogya leek alles redelijk normaal. Terug in Sydney worden we voortdurend overvallen door lichamelijk ongemak, zoals een opspelende maag, gesnotter, spierpijn, extreme vermoeidheid en nauwelijks eetlust. Ik wilde hulp zoeken bij Slachtofferhulp in Sydney, maar dat leverde weer een onaangename ervaring op. `Waar bent u overvallen?', was het eerste dat de aardige mevrouw aan de telefoon vroeg. `Bali.' Haar antwoord: `Dan kun we u niet helpen. We helpen alleen als de overval in Nieuw Zuid Wales heeft plaatsgevonden.' Verbouwereerd legde ik de hoorn maar weer neer.
Maar we slaan ons erdoorheen. Niet wegstoppen is mijn devies. Geef het voorval een plaats. Probeer ervan te leren en probeer de mensen om je heen te zien als voor de beroving.

TIM: In de eerste week na de beroving, toen we bij onze vrienden Wim en Phillip op Java zaten, had ik minder last van de gebeurtenis dan nu in Sydney. Misschien omdat je het verhaal nu zo vaak moet vertellen en dan alles opnieuw beleeft. De psyche van een mens is een wonderlijk geheel. Ik heb lang weinig energie gehad, maar dat gaat stapje-voor-stapje beter. Het is goed dat we elkaar hebben en voor elkaar kunnen zorgen. Ik probeer weer te genieten van het leven. Het heeft geen zin om achter iedere boom een boef te zien. En niet iedereen die vriendelijk tegen je doet, is een berover. Het is daarnaast hartverwarmend dat zoveel mensen in Nederland en in Australië met je meeleven.

In het verleden heeft Tim zich weleens wat denigrerend uitgelaten over de nieuwsuitzendingen van de meer populaire TV-zenders. Intussen werken jullie al weer twee jaar voor onder meer RTL 4 In het land. Is jullie visie op dit soort ‘nieuwsuitzendingen’ hierdoor veranderd? Of werk je voor deze zenders alleen voor 'brood op de plank'? (Angenieta Snoek-Dekkers, Enschede)

TIM: Er is een verschil tussen altijd werken voor programma’s als RTL 4 in het Land of af en toe. Het moge duidelijk zijn dat ik journalistiek gezien geen groot fan ben van uitzendingen als Hart van Nederland. Maar de uitdaging is om binnen de grenzen van de ‘amuserende journalistiek’ je eigen niveau te blijven behouden. Ik heb voor 4 in het Land onderwerpen gemaakt die niet zouden hebben misstaan in het NOS Journaal of het RTL Nieuws. En inderdaad: als freelancer-in-den-vreemde kun je niet al te kritisch zijn. Dat komt later wel weer.

MARC: Mijn indruk van de commerciële omroep is in deze periode aardig naar boven bijgesteld. Het RTL Nieuws is een mooi gemaakte rubriek door echte nieuwsjongens die zich niet al te veel gelegen laten liggen aan de commercie. Gewoon nieuws brengen en mooie verhalen. En de onafhankelijkheid van de journalisten staat voorop. RTL Nieuws stuurde ons naar de zonneautorace in Darwin, hoewel er ook een team was van RTL Z, gesponsord door Nuon. Ze hebben dan liever een onafhankelijk team en hebben het geld ervoor over. Heel goed.

Als jullie dit onder ogen krijgen zit de helft van de Australische tijd erop. Hoe is dat? (Anneke Dekkers, Oss)

MARC: De helft van de tijd zit er inderdaad zo goed als op. De tijd gaat snel. Een mooi teken, als de tijd snel gaat; dan bevalt het goed en wil je meer. Ik heb alleen het gevoel dat ik er pas heel kort in Australië ben. Er is nog zoveel te ontdekken in deze samenleving, dingen die je niet begrijpt. Aan teruggaan denk ik voorlopig nog niet. De komende twee jaar is ons leven hier en we gaan eruit halen wat erin zit.

TIM: De twee jaar zijn omgevlogen. Als het goed is, dan komen we nu in een andere fase van ons avontuur terecht. Na het investeren, moeten we in de tweede helft gaan oogsten. We weten nu ongeveer hoe alles werkt, we kennen de instanties en de kanalen, we kennen wat mensen, kortom: de komende jaren moeten wat makkelijker worden. Aan de andere kant: leuke mensen die wij eindelijk goed leerden kennen, vertrekken uit Sydney. Heinz-Jozef en Maarten, de Nederlandse vrienden die bij ons om ‘de hoek’ wonen, gaan terug naar Amsterdam. En twee andere vrienden, Sander en Jacqueline, zijn naar Canberra verhuisd. Dat zijn aderlatingen.

Hoe is de integratie de afgelopen twee jaar in Australië verlopen? (Anneke Dekkers, Oss)

TIM: Die integratie is moeizaam geweest. Eerlijk gezegd is dat het moeilijkste gedeelte van ons immigratie-avontuur. De Sydneysiders zitten niet te wachten op ons. Ze zijn nog altijd veel te druk bezig met carrière, werken en geld verdienen. We hebben ons verkeken op het egocentrisme in deze stad. Maar daar staat Sydney ook bekend om. We moeten geduld hebben, wordt er gezegd. Het duurt minimaal twee jaar om in een stad als Sydney echt ‘te landen’. We hopen dus op betere en socialere tijden.

MARC: Over de integratie in een nieuwe samenleving kun je veel kwijt. Wat ik geleerd heb, is dat als je op oude leeftijd (35+) gaat emigreren, het knap lastig wordt om te integreren. Bovendien heb ik niet zo veel behoefte om te integreren. Ik moet wel Hollander blijven en me blijven verbazen over de Australiërs, om zo goede stukken te kunnen maken. Dit wil niet zeggen dat we helemaal geen vrienden hebben gemaakt. Ik ga wel eens met een Australiër een hapje eten om wat bij te kletsen en vragen te stellen over Australië, dat is leuk. Met de buren kunnen we goed oppassen en we verzorgen tijdens de Kerst hun kat. Ik maak geregeld een praatje met de overbuurvrouw over het wel en wee in de straat. Maar ik geloof toch niet dat ik hier echt vrienden voor het leven kan maken, vooral ook omdat we over een jaar of twee weer gaan verkassen.

Wat hebben jullie de afgelopen tijd vooral geleerd?(Anneke Dekkers, Oss)

MARC: Journalistiek heb ik als belangrijkste geleerd om ook onderwerpen voor radio en televisie te maken. En dat was een bijzondere verrijking van mijn ervaring. Dat zou ik niet graag gemist willen hebben, ook als ik na terugkomst weer ergens ga schrijven.
In het leven heb ik geleerd dat het goed samenwerken is met je vaste partner in zakelijk verband. Je bent op elkaar aangewezen en dat klinkt eng, maar gaat in ons geval erg goed.

TIM: Ik heb geleerd dat het bestaan als correspondent journalistiek gezien nóg eenzamer is dan ik dacht. Je merkt dat je als correspondent Australië het absolute sluitstuk van een redactie bent. Je hebt de laagste prioriteit. Dat is soms frustrerend: mails en telefoontjes worden vaak niet beantwoord, je moet bedelen om feedback. Ik was gewend om de spil van de redactie te zijn, nu ben je een onbeduidend radertje. Maar goed, ook die ervaring is louterend.

Wat zijn jullie plannen voor de komende twee jaar? (Anneke Dekkers, Oss)

TIM: We willen blijven genieten van het andere leven zonder files, stress en duffe ochtendvergaderingen. Misschien dat we meer langere documentaires gaan maken.

MARC: In grote lijnen gaan we hetzelfde doen wat we de afgelopen twee jaar hebben gedaan: veel mooie en originele reportages uit Australië maken. Er staan al een paar belangrijke dingen op de agenda, zoals het bezoek van de Paus aan Sydney in juli 2008.

Wat levert jullie de meeste motivatie in het werk op? (Anneke Dekkers, Oss)

MARC: Wat mij motiveert, is dat het ook lukt als freelancer overeind te blijven en niet tot de bedelstaf te vervallen. We hebben veel opdrachten en elke opdracht beschouw ik als een eer, dat we de kans krijgen om iets over dit land te vertellen dat Nederlanders mogelijk interessant vinden. En elke dag is anders, elke opdracht verschillend, elke nieuwe ontmoeting is een grote uitdaging.

TIM: Ik vind het een enorme kick om te merken dat wij erin zijn geslaagd om Australië op de kaart te zetten. Neem de laatste verkiezingen in Australië. Ik durf de stelling aan dat er nog nooit zoveel over een Australische verkiezingen is bericht als nu. Dat is voor een groot deel onze verdienste, denk ik. Bijna iedereen riep vooraf dat er niet genoeg werk zou zijn. We hebben dat pessimisme gelogenstraft. Onze omzet is in 2007 met 25% gestegen ten opzichte van 2006. Dat bewijst dat je met inzet, originaliteit, durf en met wat geluk ver kunt komen.

Is jullie levensstijl veranderd in de afgelopen twee jaar? (Anneke Dekkers, Oss)

TIM: Ja, dat is onvermijdelijk. Geen auto, geen wintersportvakantie, geen tripjes naar Europese steden, weinig nieuwe kleren. De uitgaven zijn een stuk soberder geworden, maar opvallend genoeg voelt het leven niet armer aan. Ook al verdienen we samen nog geen derde van wat we vroeger verdienden, we kunnen genoeg leuke dingen doen.

MARC: Levensstijl veranderd? Ja en nee. Ja in de zin, dat ons inkomen er natuurlijk fors op is achteruitgegaan en dat je met minder moet zien rond te komen, maar dat vind ik eigenlijk wel leuk. Iedereen hangt zo aan zijn geld dat een stapje terug een sprong in de misère is. Zo is het natuurlijk niet. Maar je past je aan. Er is geen auto, veel met de fiets doen, maar dat zijn allemaal zaken waarmee ik geen moeite heb.
Nee, dat we nog steeds zo met elkaar omgaan als we dat in Amsterdam deden. Natuurlijk is er veel veranderd, we zijn nu helemaal van elkaar afhankelijk bij het doen van opdrachten, dat kan tot grote spanningen leiden, maar die blijven uit. We hebben nog steeds even veel liefde en respect voor elkaar als in de tijd dat we in Amsterdam woonden.

Zeven is het heilige getal, dus nog één vraag: jullie doen nu alles samen, is het denkbaar dat dat in Amsterdam verandert? (Anneke Dekkers, Oss)

MARC: Hoe dat wordt als we in Amsterdam terug zijn, is een groot vraagteken. Wat gaan we doen als we weer in Europa zijn? Ik zou het niet weten. Een baan zoeken? Wie zit er op een 55-jarige te wachten? Misschien weer freelancen, maar in Nederland is er veel concurrentie. We zien wel. Misschien blijven we ook professioneel samen, misschien gaan we wat werk betreft weer een beetje onze eigen weg.

TIM: In Amsterdam zullen we ieder meer ons eigen leven hebben, met eigen sportclubs, eigen vriendenkringen, etc. De kans lijkt me dus groot dat we minder samen zullen doen. Gaan we samen als freelancer verder, of gaan we ieder een eigen (tijdelijke) baan proberen te vinden? Ik zou het niet weten. Dat zijn zorgen voor overmorgen.

Vroeger hadden jullie beiden je eigen werk. Nu is werk en privé volledig met elkaar vermengd. Daarbij komt dat jullie naar de andere kant van de wereld zijn verhuisd en dat alle vrienden en familie zijn achtergebleven. Wat heeft dat voor een weerslag gehad op jullie persoonlijke ontwikkeling en op jullie relatie? (Marc Cornelissen, Utrecht)

TIM: Ik denk dat we persoonlijk enorm zijn gegroeid en dat onze relatie is verdiept, zelfs na 26 jaar. Het is inderdaad niet niets om opeens met je partner 24 uur per dag bezig te zijn, zowel privé als zakelijk. Je leert elkaar van een andere kant kennen en je wordt geconfronteerd met je eigen, ingesleten tekortkomingen. Dat is leerzaam. In Amsterdam heb ik nooit zo het gevoel gehad dat je volledig van elkaar afhankelijk bent als nu, zeker in moeilijke tijden.

MARC: Die vermenging van privé en werk heeft bij mij goed uitgepakt. Het is natuurlijk een droom om met de persoon met wie je je leven deelt, ook gaat onderzoeken of je samen je geld kunt verdienen om te overleven. In ons geval is dat wonderwel goed gegaan. Je leest natuurlijk op veel plekken dat je toch ook een eigen privé-leven moet hebben. De relatie is er daarom alleen maar beter op geworden, ik corrigeer Tim op fouten in zijn werkhouding en Tim doet dat bij mij op een manier die `gewone’ collega’s niet zo snel zouden doen. Dus in die zin ontwikkelt zich de relatie gewoon door en verder.

Ik las dat Tim meldde dat hij voor het eerst Amsterdam zag als een bezoeker en dat Sydney zijn thuis was geworden. Betekent dit dat jullie nu echt gesetteld zijn en dat jullie langer in Sydney willen blijven? (Marc Cornelissen, Utrecht)

MARC: Ik las dat zinnetje ook en dacht: `mmmm’. Ieder spreekt voor zich, maar ik zie de post hier toch als een soort missiepost. Als iets tijdelijks dus, waar je iets voor elkaar wilt krijgen en dat is het dan. Dan weer terug of verder. Het echte settelen heb ik opgegeven.

TIM: Het is een kwestie van ‘mind setting’. Sydney is de plaats waar ik woon en werk en waar ik mijn eigen spullen heb. Het zou na twee jaar niet goed zijn als ik me nog thuis voelde in Amsterdam. Je moet kunnen loslaten. Bij mijn laatste bezoek merkte ik inderdaad dat ik me een bezoeker in Amsterdam voelde. Dat zal veranderen als ik in 2010 weer in Amsterdam woon, denk ik. Dan is Amsterdam weer de plaats waar ik woon en werk.

Hoe staat het met de inburgering, in de zin van meer contacten met de 'locals'? (Marc Cornelissen, Utrecht)

TIM: Die inburgering gaat iets beter. Ik heb bijvoorbeeld leuke nieuwe contacten opgedaan bij de gay-tennisclub in Sydney en na twee jaar heb ik een soort van eigen ‘vriendenkring’ opgebouwd. Met mijn vriend Rodney ga ik elke week tennissen en koffie drinken en er zijn meer mensen die ik geregeld zie. Ik ben dus wat optimistischer gestemd dan een jaar geleden.

MARC: De relatie met de buurvrouw is heel goed, in die zin is er al veel verbeterd. We verzorgen de weken rond de kerst de kat. Maar een echte hechte vriendenkring opbouwen als in Nederland, zit er gewoon niet in. Dat doel heb ik achter me gelaten. Als ik iemand leuk ontmoet, verwacht ik er verder niet al te veel van. Dan kan ik ook niet worden teleurgesteld.

Zijn jullie ondertussen niet helemaal moe van al het bezoek dat jullie krijgen? (Marc Cornelissen, Utrecht)

MARC: Dat bezoek vind ik erg leuk. Het lijkt veel, maar dat is schijn. Het is toch fantastisch als goede vrienden de moeite nemen om over te komen en dat je dan met hen een paar dagen mag doorbrengen in Sydney? Ik ben er trots op te laten zien waar we wonen en wat we allemaal hebben bereikt. En ik vind het leuk om mensen te vertellen over deze stad, de leuke dingen en de minder leuke dingen.

TIM: Dat is een vraag die veel mensen in Nederland stellen. Het bezoek is soms intensief en druk, maar we krijgen er ook veel energie van terug. Mensen die bij ons op bezoek komen, weten dat we journalisten zijn en dat we soms moeten werken. That’s all in the game. Gelukkig zijn onze bezoekers ondernemend en zelfstandig. Ook zonder ons kunnen ze zich goed vermaken. Maar we vinden bezoek dus echt leuk. Zo niet, dan zeggen we het wel.

Wanneer zien we elkaar weer? (Marc Cornelissen, Utrecht)

TIM: We blijven van plan om minimaal één keer per jaar naar Nederland te komen. Tenminste, als het werk en de financiën het toelaten. Volgens de eerste, voorzichtige plannen zouden we in het najaar van 2008 weer naar Nederland kunnen komen. Maar het leven zit soms vol verrassingen met aardige tantes en opdrachtgevers, dat heeft 2007 wel bewezen. Dus misschien komen we wel eerder over.

MARC: Volgens de planning komen jullie in 2010 naar Mardi Gras, het homocarnaval, en jullie nemen dan ons mee terug naar het veilige Nederland. Die afspraak staat.

Hoe slagen jullie erin zo intensief samen te werken en toch de relatie zo goed te houden. Elke dag op elkaars lip: dat is andere koek dan de meeste relaties die ik ken. Dan kun je ook nog eens ontsnappen, heb je je eigen vrienden en je eigen werk. (Suzanne Baart, Amsterdam)

MARC: Ja, dat is iets wat me ook verbaast. Je moet er wel rekening mee houden dat we niet keihard hoeven te werken. Het is niet dag-in-dag-uit vroeg uit de veren op pad om ingewikkelde klussen tot een goed einde te brengen. Er zijn intensieve weken bij, zoals die bij de verkiezingen in Australië, en hele slome, zoals de dagen rond Kerst. In de rustige weken doe je ook je eigen dingen, zoals alleen sporten. Maar er is geen uitlaatklep zoals in Nederland, waar je met vrienden of familie op je uppie even kunt uitblazen. Dat de relatie goed blijft, is ook een kwestie van geluk. Bij ons werkt het, bij een heleboel anderen zou het zonder twijfel op een fiasco uitlopen.

TIM: Ik heb natuurlijk geluk met een man als Marc. Waar vind je iemand die tegelijkertijd zo slim, leergierig, rustig, zorgzaam, lief en betrouwbaar is? Ik denk dat veel andere mannen gillend zouden zijn weggelopen bij me. Het is de liefde die ons bindt. Dat klinkt als een cliché, maar het is de nuchtere waarheid.

Komen jullie nou eind 2009 of voorjaar 2010 terug? Dit in verband met het weer (twee zomers achter elkaar). (Suzanne Baart, Amsterdam)

TIM: Ik wilde beide opties openhouden, maar Marc heeft daar een stellige mening over. Ik ben gezwicht voor zijn argumenten en daarom mikken we nu op voorjaar 2010.

MARC: Daarover heb ik al lang nagedacht, die twee zomers. Ons visum loopt in november 2009 af. Maar om dan terug te gaan naar Nederland, met hier de zomer in het verschiet en in Nederland de winter, dat trekt niet zo erg. Hoewel, als ik op tv beelden van schaatsende mensen zie, dan maakt me dat erg jaloers. We gaan dus als het goed is in de Sydney herfst (maart) terug naar Nederland en komen dan in de lente aan. Twee zomers achter elkaar. Maar misschien gaan we wel naar huis fietsen. Lijkt ons ook een leuk iets. Dan fietsen we naar Darwin, gaan over naar Indonesië en willen dan via Thailand en China naar Mongolië. Dan Ulan Bator nemen we de trein naar Moskou, waarna we laatste 3000 km naar Amsterdam weer zelf wegtrappen. In dat geval zijn we de herfst weer in Nederland. Maar ik weet niet of ik Tim zo gek kan krijgen.

Vindt Tim het erg dat Dick Advocaat in Rusland blijf en geen bondscoach van het Australisch voetbalelftal wordt? (Carla van den Broek, Nijmegen)

TIM: Nee hoor, ik vind Dick Advocaat niet zo’n goede coach. Ik heb hem meegemaakt als bondscoach van Oranje. Mijn hemel, wat was die man paranoia naar de pers toe. En wat een blunders heeft hij als coach begaan. Ik denk dat Australië niet al te rouwig hoeft te zijn dat Advocaat in Rusland blijft. Gelukkig is er een andere Nederlander bondscoach geworden (Pim Verbeek), dus dat levert weer werk op.

Loopt Marc in 2009 de Zevenheuvelenloop onder de 1 uur en 1minuut? (Carla van den Broek, Nijmegen)

MARC: Wat een precieze vraag! De Zevenheuvelenloop in 1 uur 1 of 61 minuten. Ik herinner me een keer dat ik de race over 15 km had volbracht in 60 minuten en minder dan luttele seconden. Niet dat het er wat toe doet, maar dan is het even shit. Nu zou de lat dan op 61 minuten komen te liggen. Ik hoop dat ik dat haal, het moet ook gemakkelijk kunnen gezien mijn leeftijd. Leeftijdgenoten lopen met gemak onder het uur, dus waarom ik niet. Nu heb ik in oktober die liesbreuk laten repareren en het gaat nog steeds niet 100 procent. Je moet maar afwachten hoe je op de lange duur herstelt van de ingreep. Dus ik houd een slag om de arm. Overigens wordt dat dan de loop van 2010 dat ik weer mee doe en dan denk ik fiftyfifty dat het lukt.

Wat maakt volgens jullie Amsterdam zo veel leuker dan Sydney? (Menno en Wilfred, Amsterdam)

TIM: Nou ja, zo veel leuker….. Amsterdam is in vergelijking met Sydney een overzichtelijk dorp, waar de menselijke maat nog zichtbaar is. Sydney is vaak een onvriendelijke kolos waar het leven voorbij raast. Vooral als fietser verlang je terug naar de relatieve rust en veiligheid van Amsterdam. Bovendien: in Amsterdam ken je veel vrienden en kennissen, ken je de leuke plekjes. Maar ik vind Sydney nog steeds een geweldige stad met zijn prachtige haven (Circulair Quay), zijn stranden, zijn water en zijn mooie weer.

MARC: Sydney heeft zeker een boel positieve dingen, zoals het onbezorgde weer op de meeste dagen van het jaar, de stranden om de hoek, de natuur iets verder weg, het multiculturele (veel meer dan in Amsterdam), de soms spectaculaire homo-evenementen. Dit zijn punten die Sydney de moeite waard maken om een tijdje te wonen en te werken. Maar op de lange termijn stoor ik me meer en meer aan het krankzinnige verkeer, waar je doorheen moet worstelen en aan de soms erg moeilijke manier om in contact te komen met de Sydneysyders. Ik zou iedereen zeker aanraden eens een tijdje elders te gaan wonen om te ervaren wat je mist aan Nederland en wat je vindt in een nieuw land.

Wat was tot nu toe jullie leukste 'klus' om te doen in Down Under? (Menno en Wilfred, Amsterdam)

MARC: De leukste klus was zonder meer de bijna vijftien minuten durende tv-reportage over Tuvalu, het eilandenstaatje in de Stille Oceaan dat als eerste staat van de aardbodem verdwijnt als de zeespiegel fors gaat stijgen. Je bent een week op zo’n verlaten plek met je camera en je loopt wat rond, praat met mensen en filmt er op los. Geweldig. Daarna vind ik het monteren ook iets fascinerends. Dat je uit het materiaal ( je schiet natuurlijk veel te veel) een mooie, afgeronde reportage van vijftien minuten moet maken. Ik was er tevreden over.

TIM: Mee eens: Tuvalu was het hoogtepunt. Dank zij NCRV’s Netwerk konden wij een mini-documentaire van een kwartier maken. Heel spannend ook, want Netwerk is een prestigieuze rubriek. Zouden we het wel aankunnen qua filmen, qua geluid, qua montage? Falen was geen optie, daarvoor was de reis te duur. Gelukkig is alles goed gelukt en waren de reacties voornamelijk positief.

Wat willen jullie graag nog gaan doen in Australië? (Menno en Wilfred, Amsterdam)

TIM: Ik zou graag meer langere documentaires maken. Hoe leuk ook, RTL Nieuws is met zijn onderwerpen van twee minuten nogal beperkt.

MARC: Wat werk betreft, zou ik het niet zo weten. We hebben al veel gedaan en ik wil nog veel doen. Leuk lijkt me nog een reisgids over Melbourne te maken, lange meerdaagse fietstochten door Australië te maken en de stad nog beter te leren kennen.

Jullie zijn deel van een lange en grote stroom Nederlanders die naar Down Under zijn vertrokken voor een nieuw leven. Uit interviews en tv-programma's ontstaat het beeld dat, eenmaal in het nieuwe land, ex-landgenoten vrij sterk hangen aan tradities en gewoontes uit NL. Hoe is dat bij jullie? Merk je die hang naar oude vertrouwde dingen, waar je misschien in Amsterdam niet meer om gaf? (Arie Koelemij, Utrecht)

MARC: We hangen niet echt aan tradities en gewoontes, ben je geneigd te antwoorden. Maar dat is toch niet zo. Om nu maar te beginnen met het fietsen. Dat blijven we gewoon doen, hoewel bijna iedereen ons voor gek verklaart. Dus je hangt er toch aan. En zo nu en dan fiets ik naar de Hollandse winkel, een km of dertig van waar we wonen, om appelstroop (nog in blik), hagelslag of peperkoek te kopen. Dus onwillekeurig ga je toch Nederlandse dingen doen. Ook vieren we een beetje Sinterklaas (heel klein beetje maar) en dat deden we ook in Amsterdam altijd wel.
Ik verlang wel naar dingen in Amsterdam, zoals het onbezorgd kunnen toeren door het altijd weer andere groen met koeien en weilanden. Ik verlang niet naar dingen die ik in Amsterdam ook niet deed. Ik vind poffertjes niet lekker en ga ze hier niet eten omdat het zo Hollands is. Wel koester je cliché-dingetjes in huis, zoals een molentje dat hier in Sydney op de koelkast staat. Zulke prullen zouden in Amsterdam zeker ergens onderop een doos belanden.

TIM: Een hang naar Nederlandse gewoontes? Nee. Maar ik mis de Nederlandse gezelligheid: koffie drinken met vrienden met een koekje erbij. En toegegeven: ik vind het leuk als iemand hagelslag meeneemt of stroopwafels. Automatisch trek je in Sydney ook toe naar andere Nederlanders. Dat zijn mensen met wie je het snelst en het eenvoudigst aansluiting krijgt. En vergeet niet dat we elke avond naar de Nederlandse tv kijken via de satelliet. We zien dus gewoon het NOS Journaal, Studio Sport, Pauw en Witteman en noem al die programma’s maar op. We blijven dus onderdeel van de Nederlandse samenleving, ook al zitten we 16.000 km ver weg.

En in het verlengde: hebben jullie Nederlanders gesproken die in de jaren 50 naar Australië zijn gegaan? Mensen die nu hun oude dag daar (moeten?!) doorbrengen? (zit een beetje te vissen, omdat mij lijkt dat er zo veel interessant materiaal voor reportages in de verhalen van die mensen zit...) (Arie Koelemij, Utrecht)

TIM: We spreken regelmatig mensen die vlak na de oorlog naar Australië zijn geëmigreerd. Veel van deze immigranten leven nog met het Nederland met de jaren vijftig; hun huizen zien er nog zo uit: de bloemenkleedjes, de schilderijen, de Hollandse tuttigheid. Die sfeer benauwt me vaak.

MARC: Ja hoor, die mensen ontmoet je geregeld. We hebben voor omroep Max meegewerkt aan het programma Als de dag van gisteren, waar mensen die heel lang niet in Nederland waren geweest, een bezoek mochten brengen aan Nederland om te zien hoe alles anders is geworden. We kwamen ook bij twee zussen uit Nijmegen die in de jaren vijftig naar Australië zijn verhuisd. Dat was heel interessant om te zien. De kinderen spreken nauwelijks nog Nederlands, een zus was ongetrouwd van de ander was de man overleden. Zo word je dus oud hier. Dit thema heeft overigens al heel wat cameraploegen naar Down Under gelokt. Al die emigranten hier. Wie weet kunnen we nog wel eens een mooi portret van iemand maken. Kees Brusse woont bijvoorbeeld in Perth. Dat is iemand die wel een mooi portret waard is. Wie weet.

Is Australië nu een leuk land om te wonen of niet? Als toerist is het geweldig, maar hoe voelt het nu na twee jaar om inwoner van Sydney te zijn? (Anoniem)

MARC: Tja, de wezensvraag. Voor toeristen is Australië inderdaad een geweldige bestemming: vriendelijke mensen, mooie dingen om te zien, vaak mooi weer, het kan niet op. Maar als inwoner krijg je toch iets andere gevoelens. Dan is Australië veel minder leuk, maar of het nu leuker is of minder leuk dan Nederland laat zich niet gemakkelijk beantwoorden. Als ik terugkom zou ik graag een boek willen schrijven over de Australische paradox. Het land heeft een geweldig imago (zeker in Nederland). Hoe komt dat? En wonen in een land is anders dan toerist spelen, dat is een valkuil waar veel bezoekers in vallen.

TIM: Australië is een leuk land om tijdelijk te wonen. Maar ik zou hier niet willen oud worden. Het land is daarvoor te conservatief; over belangrijke zaken als homoseksualiteit zijn ze hier niet verder dan Nederland in de jaren zestig/zeventig. Gelukkig is er nu een sociaaldemocratische regering gekomen onder leiding van premier Kevin Rudd. Misschien dat Australië nu eindelijk wat moderniseert. En verder blijft Australië ondanks zijn onmetelijke ruimte ook erg begrensd. Na vijf uur vliegen ben je nog steeds in hetzelfde land, met dezelfde bewoners, met dezelfde taal en dezelfde cultuur. Terwijl je in Europa al na twee uur vliegen in een heel andere wereld bent. Ik mis de weekendjes Berlijn, Barcelona of Parijs.

Nog meer lezen: Het Grote Marc&Tim Interview deel 1