Minister Henk Kamp was een kleine week in Australië om de samenwerking te bespreken tussen de Nederlandse en Australische troepen in de Afghaanse provincie Uruzgan. In augustus begint die missie en beide landen zijn het erover eens dat gevangen genomen Taliban-strijders 'op een nette manier' behandeld moeten worden. Om die reden gaat Nederland samen met Canada in de Zuid-Afghaanse stad Kandahar een gevangenis beheren en bewaarders opleiden.
Eigen gevangenisvleugel
Na afloop van zijn overleg met de Australische minister van defensie Brendan Nelson op maandag zei minister Kamp: 'Er is in Kandahar al een grote gevangenis. Die heeft een vleugel die verbeterd zal worden. Daar kunnen vijfhonderd gevangenen opgesloten worden en wij zijn al druk bezig met de Canadezen om het Afghaanse personeel op te leiden, zodat het op een nette manier met de gevangenen kan omgaan.'
De Australiërs staan achter deze aanpak en dat is opvallend. In het verleden hebben de Australiërs de lijn van de Amerikanen trouw en zonder kritiek gevolgd. 'Over dit punt bestaat overeenstemming met de Nederlanders', zei defensieminister Nelson.
Op de vraag of de eigen gevangenis van de Nederlanders en Canadezen niet een gevoelige terechtwijzing betekent voor de Amerikanen, antwoordde Kamp: 'Amerikanen maken ook onderdeel uit van de ISAF, de NAVO-operatie, ze zullen zich ook aan de NAVO-standaarden houden. Dus ik denk dat wij op een goede manier met de Amerikanen in Zuid-Afghanistan kunnen werken met de afspraken die wij in NAVO-verband hebben gemaakt.'
Bomaanslagen
Australië en Nederland zijn het erover eens dat de veiligheidssituatie in Uruzgan de laatste maanden aanzienlijk is verslechterd. De VVD-minister had op dinsdag 18 april een brief aan de Tweede Kamer gestuurd, waarin hij aankondigde extra troepen en materieel naar Afghanistan te sturen. `De veiligheidssituatie in Uruzgan is recentelijk aanzienlijk verslechterd', schreven Kamp en zijn collega van Buitenlandse Zaken Ben Bot. Het risico op bomaanslagen, hinderlagen, zelfmoordaanslagen en aanvallen op helikopters is groter dan een paar maanden geleden, constateerden de bewindslieden in hun brief aan de Kamer.
De Australische legertop deelt de ongerustheid van de Nederlanders over de verslechterde veiligheid, zei Kamp in het interview met BNR Nieuwsradio. `Het aantal incidenten is fors toegenomen.'
Vechtmissie
Op de vraag of Nederland straks niet verzeild raakt in een 'vechtmissie', zoals het SP-Kamerlid Harry van Bommel had opgemerkt, antwoordde Kamp: `Het zal zeker zo zijn in het begin dat wij uitgetest worden. We zullen moeten proberen om de zaak daar onder controle te krijgen. We zullen ook de samenwerking met anderen zullen laten groeien. Er zal zeker gevochten worden, dat is duidelijk, er wordt in heel Afghanistan en zeker in zuiden gevochten. Ons uiteindelijke doel daar is tot een betere situatie voor de bewoners te komen.'
Kamp is het oneens met degenen die roepen dat de missie in Uruzgan nu een heel andere wordt, dan een paar maanden geleden werd gedacht. `Het is dezelfde missie waarmee de Kamer heeft ingestemd', verdedigt Kamp zich. `Het moet gedaan worden, zoal wij destijds geanalyseerd hadden, alleen de omstandigheden zijn veranderd en daar moeten we rekening mee houden en ons optreden aan aanpassen.'
Twee jaar
De minister van defensie laat er geen misverstanden over bestaan: de Nederlandse troepen zitten twee jaar in Uruzgan en geen week langer. Kamp: `Wij hebben daar geen Nederlands optreden, maar een NAVO-optreden. En de NAVO heeft het op zich genomen om heel Afghanistan onder controle te krijgen en op die manier de Afghaanse regering te ondersteunen. Aan Afghanistan-Zuid levert Nederland een bijdrage beperkt tot het gebied Uruzgan en in tijd beperkt tot twee jaar. Dus niet langer, wat er ook gebeurt? Nederland heeft een toezegging van twee jaar gedaan en dat is wat wij gaan doen.'
Strijd in VVD
De VVD-minister ging ook nog even in op een andere strijd die wordt gevoerd; de strijd binnen zijn partij om het lijsttrekkerschap tussen Rita Verdonk en Mark Rutte. `We hebben binnen de VVD weinig ervaring met dit soort verkiezingen. Je moet je onderling tegen eigen partijgenoten profileren. Dat moet je met vallen en opstaan leren. Dus als het af en toe wat stroef gaat, hoort dat erbij. Ze zijn hard bezig om zich te profileren, maar ik weet dat ze onderling een goede relatie hebben. Ik ben er niet ongerust over.'
