Het weer was beroerd boven het Australische stadje Albury op 23 oktober, 75 jaar geleden.  De bewoners hoorden het bijzondere geluid van een vliegtuig dat laag overkwam. Die avond werd een vriendschapsband gesmeed tussen Nederland en Albury die nog steeds grootscheeps wordt herdacht.
De Uiver heette het vliegtuig dat tijdens het noodweer 75 jaar geleden laag overkwam. Het KLM-vliegtuig deed mee aan een wedstrijd tussen Londen en de Australische stad Melbourne, waarbij  twintig vliegtuigen probeerden de afstand tussen de twee steden zo snel mogelijk te overbruggen, in die tijd een hachelijke onderneming. De race was onderdeel van het eeuwfeest van Melbourne en trok destijds bijzonder veel belangstelling.
De Uiver, een DC-2, deed het goed. Aan boord waren piloot Koene Parmentier, een boordwerktuigkundige, een telegrafist en een tweede piloot. Ook gingen er drie passagiers mee, alsmede wat post. Het was voor het Nederland in de crisistijd iets om trots op te zijn. Het hele land leefde mee met de avonturen van Parmentier en zijn DC-2.
De vlucht verliep voorspoedig. Met een gemiddelde snelheid van zo’n 300 kilometer per uur en na talrijke tussenstops, was het vliegtuig op 23 oktober bezig met zijn laatste etappe. Totdat het in de zicht van de haven, Albury ligt 250 kilometer van Melbourne, bijna fout ging. In hevig noodweer verdwaalde de piloot. `Via morse werd een oproep gedaan voor hulp’, vertelt Henk Bierman, woonachtig in Albury. Deze ex-Nederlander heeft zich in de geschiedenis van de vlucht verdiept. `Dat signaal werd opgevangen. De elektricien van de gemeente seinde met de straatverlichting in morse de naam Albury naar boven.’
Het vliegtuig moest zo snel mogelijk landen want de brandstof raakte op, maar er was in Albury geen vliegveld of iets dat er voor door kon gaan. Het was donker, het zag er slecht uit. In een staaltje van ongehoorde burgermanszin werden alle bewoners met een auto opgetrommeld om naar de paardenrace baan aan de rand van het stadje te rijden. `Met hun koplampen verlichtten ze het veld’, vertelt Bierman. `En het vliegtuig wist veilig te landen.’
Parmentier wilde niet van opgeven weten. De volgende ochtend wilde hij zo snel mogelijk door naar Melbourne. Het vliegtuig was echter diep in de modder gezakt. Geen nood. Met heel veel stoere mannen werd het vliegtuig naar een droog veldje gesleept en daarna kon de Uiver de reis vervolgen. `Het ging nog bijna fout, op een paar centimeter miste het opstijgende vliegtuig het prikkeldraad’, zegt Bierman. De Uiver werd tweede in de race, na een vlucht van 90 uur en 13 minuten. De KLM won de handicaprace. Het enthousiasme in Nederland was groot. Parmentier en zijn bemanning werden helden; de Uiver groeide uit tot het meest beroemde `Nederlandse’ vliegtuig.
Nu 75 jaar later is Albury de bijna noodlottige nacht niet vergeten. In de hoofdstraat hangen Uiver-vlaggen, er staan historische vliegtuigen op het vliegveld en met een feestavond wordt het verhaal met een hoorspel nabeleefd. `De Uiver is belangrijk voor de geschiedenis van Albury’, zegt locoburgemeester Henk van de Ven, een Australiër van Nederlandse komaf. `Het is het verhaal van een saamhorigheid dat niet vergeten mag worden. Juist die saamhorigheid missen we nu vaak.’ Bij de opening van een nieuwe aankomst- en vertrekhal van het vliegveld is in het café, toepasselijk The Uiver geheten, een muurschildering onthuld over de Uiver.
Voor de viering zijn de vier enige ooggetuigen van de historische avond op de film gezet om hun verhaal te vertellen. Dat materiaal wordt aan de scholen gegeven zodat de leerlingen kunnen zien hoe de gemeenschap de Uiver heeft geholpen. `Het verhaal leeft vooral bij de ouderen’, zegt Van de Ven. `We willen met die filmpjes ook de jeugd bereiken.’
Het was niet altijd crescendo met de Uiver en Albury. Bij het vliegveld is in de jaren tachtig een monument opgericht waar het verhaal uit de doeken wordt gedaan. Daarbij stond een tijdje een DC-2. Het was niet de Uiver, want die verongelukte twee maanden na de succesvolle vlucht naar Melbourne, later dat jaar in de Syrische woestijn.
Met die tentoongestelde DC-2 ging het niet goed. Het vliegtuig stond open en bloot in weer en wind en moest worden verwijderd, de kans dat het toestel zou instorten en iemand zou verwonden, was te groot. Een tijdje bood een hanger op vliegveld bescherming, maar toen die ruimte nodig was, verhuisde het toestel weer naar buiten. Daar staat het op een veldje achteraf langzaam te vergaan. De hoop was om rond het 75-jarige jubileum van de vlucht voldoende geld in te zamelen om het vliegtuig op te knappen. `Dat is niet gelukt’, vertelt Bierman duidelijk teleurgesteld. Er was niet genoeg geld. Hij denkt ongeveer 300 duizend euro nodig te hebben voor het behoud van de DC-2.
Locoburgemeester Van de Ven blijft erin geloven. `We gaan nog eens goed kijken hoeveel het kost en we proberen het vliegtuig te redden. De DC-2 moet een plek krijgen onder een afdak om de herinnering levendig te houden.’